อาหารสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และให้นมบุตร

     การรับประทานอาหารสำหรับคุณแม่ในระยะตั้งครรภ์และให้นมบุตร เป็นสิ่งสำคัญที่ร่างกายต้องการ ทั้งปริมาณอาหาร และคุณค่าทางโภชนาการสูงสำหรับผลิตน้ำนมเลี้ยงบุตรได้เพียงพอ รวมทั้งเสริมสร้างและซ่อมแซมสุขภาพของแม่ให้สมบูรณ์

     น้ำนมแม่ที่แท้จริง จะเริ่มผลิตขึ้นมาภายใน 4-5 วันหลังคลอด เมื่อเริ่มมีน้ำนมในระยะ 2-3 วันแรก น้ำนมจะมีสีเหลืองใส และมีปริมาณเล็กน้อย แต่เพียงพอสำหรับทารกแรกเกิด เป็นน้ำนมที่มีโปรตีนสูง มีภูมิคุ้มกันโรค และมีสารป้องกันการติดเชื้อ เช่น โรคหวัด ท้องเสีย และโรคภูมิแพ้ต่างๆ เพราะทารกแรกเกิด ระบบภูมิคุ้มกันยังพัฒนาได้ไม่เต็มที่ ดังนั้น เด็กที่กินนมแม่จึงได้รับภูมิคุ้มกันโรคมากกว่าเด็กที่กินนมผง

     การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ มีประโยชน์ คุ้มค่า ลดค่าใช้จ่าย มีสุขภาพจิตที่ดีต่อแม่ เพราะขณะที่แม่ให้นมลูก ร่างกายแม่จะหลั่ง ฮอร์โมนเอนดอร์ฟิน ซึ่งมีผลดีต่ออารมณ์ ทำให้เกิดความสุข และยังช่วยให้คุณแม่ลดน้ำหนักได้เร็วขึ้น เพราะไขมันที่สะสมจะถูกนำมาใช้ในการสร้างน้ำนมเลี้ยงทารก พร้อมทั้งช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ และมะเร็งปากมดลูกได้

ข้อแนะนำการรับประทานอาหารเพื่อให้คุณแม่มีน้ำนมเพียงพอและมีคุณค่าสูงสุด

1. รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ในปริมาณที่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย

2. ดื่มนมอย่างน้อยวันละ 2–3 แก้ว

3. เลือกอาหารที่ปรุงสุก สดใหม่ สะอาด และปราศจากสารปนเปื้อน

4. ควรเลือกรับประทานข้าวกล้องหรือข้าวซ้อมมือแทนข้าวขาว (ได้รับคุณค่าทางอาหารมากกว่าข้าวขาว )

5. ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 10–12 แก้ว

6. หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสจัด เช่น เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด อาหารหมักดองต่างๆ เช่น แหนม ปลาส้ม ผักดอง ผลไม้ดอง

7. หลีกเลี่ยงอาหารที่มีพลังงานสูง เช่น ขนมหวาน อาหารที่มีกะทิ รสหวานจัด น้ำหวาน เครื่องดื่มที่มีรสหวานจัด

8. งดสูบบุหรี่และงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด

9. หลีกเลี่ยงการดื่มชา กาแฟ และน้ำอัดลม

10. ออกกำลังกายโดยการทำงานไม่หนักจนเกินไป เช่น ทำงานบ้าน

11. พักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 8 ชั่วโมง

12. ถ้ามีอาการผิดปกติควรปรึกษาแพทย์